Het Comenius Museum in Naarden organiseerde de bovenstaande tentoonstelling van 5 sept tot 29 okt.2002
Foto’s en brieven van mensen die uit christelijke of humanistische overtuiging nee bleven zeggen tegen de nazi-terreur en dat vaak met de dood moesten bekopen. Zeker 20.000 mensen werden ter dood veroordeeld omdat zij weigerden in krijgsdienst te treden of als soldaat op onschuldige ( vaak joodse ) burgers te schieten. Van een aantal van deze stille helden zijn de laatste brieven bewaard gebleven, die getuigen van een grote moed in een volstrekt waanzinnige tijd. Helaas worden deserteurs en dienstweigeraars nog altijd geassocieerd met lafheid en verraad, terwijl hun weigering mee te werken aan de oorlogsmachine eigenlijk de ultieme verzetsdaad was, omdat ze wisten dat ze zwaar gestraft zouden worden.
Jan Amos Comenius (1592-1670) was een van de eersten in zijn tijd die zich openlijk tegen oorlog uit godsdienstige en ideologische motieven uitsprak, en pleitte voor een geweldloze samenleving. Verzet tegen tirannie, van welke aard dan ook, vond hij wel gerechtvaardigd.
Vandaar deze tentoonstelling. In het kader hiervan organiseerde de Vereniging voor Medische Polemologie op 22 en 29 oktober 19.30 uur een tweetal lezingen over ‘hot vredesissues’ in het Comenius Museum.
Terrorisme
Er is nog geen eenduidige definitie van terrorisme. Iedere staatsvorm of regering gebruikt het begrip op eigen manier om er specifieke tegenstanders mee aan te duiden. De Belgische Pugwash Nieuwsbrief (Plowshare okt.2002) geeft een suggestie voor karakteristieken:
- Materieel (niet verbaal) geweld
- Onschuldige slachtoffers
- Politieke (meer dan militaire of economische) en psychologische doelstellingen, bedoeld om om een gevestigde orde te destabiliseren.
- Zoekt rechtvaardiging en zelfs rechtmatigheid
- Vereert ethische en morele standpunten
- Asymmetrie tussen een anonieme en heimelijke aanvaller en een goed gedefinieerde en naar verondersteld machtige doelgroep.
Comenius zou hierbij mogelijk wel een aanvullende kanttekening hebben gemaakt, namelijk dat we onderscheid moeten maken tussen twee zaken: terrorisme dat verwerpelijk is in al haar vormen en crises die vragen om een politieke oplossing.