Opinie
door Edy Korthals Altes
De belangwekkende beschouwing van Ben Knapen in de NRC(20-08) “Ich bin ein Georgier”, eindigt met de verzuchting: “ Voor een microfoon getuigenis afleggen van een juiste gezindheid is een ding, verantwoordelijkheid dragen is iets heel anders”. In onze globaliserende wereld houdt dat allereerst in: rekening houden met legitieme belangen. Dat geldt niet alleen voor Rusland dat de onafhankelijkheid van Georgië – evenals die van alle andere buurstaten – dient te respecteren maar ook voor de NATO leden. Knapen schrijft dat er al heel wat gewonnen zou zijn indien Rusland “aan het verstand wordt gepeuterd waar tegenwoordig de grenzen lopen”. Maar geldt hetzelfde ook niet voor ons? Is het verstandig om Georgië en de Oekraïne het lidmaatschap van de NATO voor ogen te houden wanneer je weet dat je hiermee aan de zo hoogst gevoelige zenuw van de Russische veiligheid raakt?
Voor ons in Europa is een constructieve relatie met Rusland van vitaal belang. Dat is meer gediend met diplomatiek overleg dan met ronkende taal en de primitieve reactie dat we voorlopig niet langer met hen in de NATO willen praten. Juist nu is een diplomatiek overleg over een verantwoorde veiligheidsstructuur in Europa hard nodig.
Enerzijds is er de begrijpelijke zorg van de vroegere Oostblokstaten voor een opnieuw expanderend Rusland; anderzijds is er de legitieme Russische zorg voor de knellende greep van een onder leiding van de Amerikanen oprukkende NATO.
Twee elementen lijken mij nu van wezenlijk belang: duidelijke veiligheidsgaranties voor alle aan Rusland grenzende staten en het weghalen van de angel van verdere NATO uitbreiding. Het argument dat soevereine staten vrij zijn om te beslissen bij welke club ze willen horen is op zich juist maar gaat voorbij aan de kernvraag voor ons in NATO: doen wij daar verstandig aan? Dat lijkt mij van niet. Een leeuw die zich bedreigd voelt moet je niet in onderbuik prikken.