De wrede shock van het vernietigen van de Twin Towers van het World Trade Center en de zware beschadiging van het Pentagon zijn wij nog niet te boven. Kort voor die diep ingrijpende gebeurtenis stippelde het Pugwashbestuur twee belangrijke activiteitslijnen uit: i) het initiatief “Sharing the Planet” met sterke accenten op duurzaamheid en lange-termijn overwegingen en ii) de militarisering van de ruimte met de dreiging van een wereldhegonomie die haaks staat op “Sharing”. De actualiteit van bestrijding van terrorisme heeft zijn weerslag op de korte-termijn aspecten van deze activiteitslijnen, maar zal ook in een nog niet te overziene toekomst een belangrijke rol spelen. Nu reeds tekenen zich divergenties af: de denkers onder ons zeggen “zelfs afgezien van onoverkomelijke morele bezwaren, ruimtebewapening biedt geen bescherming; stop er mee”, terwijl belangen-groeperingen en haviken na de ineenstorting van Twin Towers juist kiezen voor NMD-intensivering. We stellen het centraal tijdens de hierna aangekondigde jaarvergadering.
Het hoofdthema van deze Nieuwsbrief stond reeds in het kader van “Sharing the Planet”. De daarvoor beoogde workshop wil een beperkt aantal vooruitdenkende en gezaghebbende mensen bijeenbrengen om na te denken over de onderlinge samenhang van consumptie (C), bevolkingsdruk (B) en het voortbestaan van de soorten (S). De eerste twee van deze drie parameters zijn antropocentrisch; de laatst genoemde opent de discussie over het recht op voortbestaan van niet-menselijke levensvormen en afgezien van nuttigheids overwegingen. Het is de bedoeling om C, B en S te bezien in onderlinge wisselwerking en niet als single issues; realistisch maar met ethische bewogenheid. Het zal duidelijk zijn dat in een kader van korte-termijn politiek deze invalshoek uitermate gevoelig ligt en om een uiterst zorgvuldige benadering vraagt.
Onze Wereld bevindt zich overduidelijk in een overgangspositie: een alsmaar toenemende consumptie C is mathematisch onmogelijk, zelfs bij een zich stabiliserende wereldbevolking B. Daarbij wordt verzwegen dat in één generatie de Soortenrijkdom S met de helft (!) dreigt af te nemen. De Aarde verandert dermate drastisch dat we spreken van een faseovergang in de taal van natuurkundigen of van een afsluiting van het Holoceen in de taal van geologen.
De workshop “Sharing the Planet” is in de Senaatskamer van de RU-Groningen van 12 t/m 14 juni 2001 en wordt afgesloten met een openbare aulalezing op Vrijdagavond 14 juni.